Bọ trĩ hại sầu riêng thường xuất hiện và gây hại vào các tháng nắng nóng, trong giai đoạn sầu riêng đang tập trung ra hoa, kết trái. Đây là giai đoạn phát triển có ảnh hưởng quan trọng đến năng suất và chất lượng quả sầu riêng. Vì vậy việc phòng ngừa và tiêu diệt bọ trĩ hại sầu riêng là điều rất cần thiết.
Bọ trĩ hại sầu riêng là gì?
Bọ trĩ là một loại côn trùng đa thực gây hại trên nhiều loại cây trồng, bao gồm cả cây sầu riêng. Bọ trĩ được biết đến như một trong những loại sâu bệnh gây thiệt hại nghiêm trọng đến năng suất cây trồng, đặc biệt là trên các cây trồng như cây ăn quả, lương thực, hoa và các loại rau màu.
Trên cây sầu riêng, bọ trĩ gây hại chủ yếu bởi hai loài Scirtothrips dorsalis và Thrips sp. Trong đó, Scirtothrips dorsalis là loài phổ biến và gây hại nặng hơn so với Thrips sp., loài này thường xuất hiện trên lá non, đọt non và cánh hoa của cây sầu riêng.
Khi bị bọ trĩ tấn công, cây sầu riêng sẽ bị thiếu dinh dưỡng và sinh trưởng kém, dẫn đến giảm năng suất và thất thu nếu bị gây hại nặng. Ngoài ra, vết chích của bọ trĩ tạo ra các vết thương trên cây, tạo điều kiện cho vi khuẩn và nấm xâm nhập và gây bệnh. Bọ trĩ cũng có thể truyền các bệnh do virus gây ra, gây ra thêm những hậu quả tiêu cực cho cây trồng.
Biểu của sầu riêng bị bọ trĩ xâm hại
Đối tượng bị bọ trĩ xâm hại trên cây sầu riêng chủ yếu là lá non, hoa và quả non. Mật độ bọ trĩ nhỏ không làm ảnh hưởng xấu đến cây. Tuy nhiên chúng có tốc độ lây lan rất nhanh vì tập tính bay theo hướng gió, di chuyển từ cây này sang cây khác và sinh sản. Dù là ấu trùng hay con trưởng thành thì bọ trĩ đều gây hại cho cây sầu riêng. Vậy nên cần phải quan sát để phát hiện và tiêu diệt bọ trĩ hại sầu riêng kịp thời dựa vào các biểu hiện sau:
- Đối với lá non: Khi bị bọ trĩ tấn công lá non biến dạng xoắn lại. Mặt dưới lá xuất hiện các vết loang màu nâu. Lá vàng và rụng nhiều, ảnh hưởng đến khả năng quang hợp khiến cho cây kiệt sức dần, sức sống kém đi. Nếu bị ảnh hưởng nặng do bọ trĩ lá sẽ biến màu và cong lại, làm cho chóp và mép bìa lá non bị héo và khô rồi rụng xuống.
- Hoa vừa xổ nhụy: Bọ trĩ hại sầu riêng rất yêu thích chất dinh dưỡng từ nhụy hoa. Hoa sầu thường là nơi tập trung bọ trĩ với mật độ cao, gây ảnh hưởng trực tiếp đến năng xuất kết trái của cây. Chồi non có sự xuất hiện của bọ trĩ bị cháy đen, đầu hoa teo tóp lại, hoa nở biến dị, teo nhỏ và nhanh tàn. Đồng thời cánh hoa rụng sớm, giảm tỷ lệ đậu quả đáng kể.
- Đối với trái non: Trái còn non có thể bị khô, rụng. Trái vừa lớn mới bị hại thì sẽ để lại những vết chấm nhỏ màu nâu đen. Khi trái phát triển những mảng sẹo này lộ ra phía ngoài có màu nâu nhạt, hình dạng vòng tròn quanh cuống trái. Nếu mật độ cao, bọ trĩ hại sầu riêng có thể gây hại cả trên những trái lớn, ảnh hưởng đến năng xuất, làm giảm giá trị thương phẩm.
Cách phòng ngừa và điều trị bọ trĩ hại sầu riêng
Cách phòng ngừa bọ trĩ
Để bảo vệ cây trồng kịp thời nhà vườn nên có các biện pháp phòng tránh, hạn chế hết mức có thể sự xuất hiện của bọ trĩ hại sầu riêng. Dưới đây là một số biện pháp mà bà con có thể tham khảo và áp dụng:
- Cần tưới nước đầy đủ để cấp ẩm cho cây sầu riêng. Bọ trĩ hại sầu riêng không sống được ở môi trường có độ ẩm nên bà con cần phun nước cả trên lá, chồi non, hoa – nơi bọ trĩ chủ yếu tấn công.
- Tạo độ ẩm cho cả vườn bằng cách phun nước hạt mịn xung quanh mặt đất vào thời tiết nắng nóng.
- Thường xuyên cắt tỉa các cành lá còi, thiếu sức sống để tránh nguồn dinh dưỡng bị phân chia không cần thiết.
- Dọn sạch cỏ dại, vệ sinh vườn, loại bỏ tàn dư cây cỏ ra khỏi vườn để hạn chế nơi trú ẩn của bọ trĩ.
Cách điều trị cây sầu riêng bị bọ trĩ tấn công
Khi phát hiện có sự xuất hiện của bọ trĩ hại sầu riêng, bà con có thể sử dụng các biện pháp dưới đây để loại trừ chúng:
- Để giảm thiểu sự phát triển của bọ trĩ hại sầu riêng trong mùa khô ở miền Đông Nam bộ, có thể áp dụng một số biện pháp như duy trì độ ẩm cho đất bằng cách trồng cỏ phủ đất, sử dụng phân hữu cơ và chất hữu cơ để tủ đất, và tưới đủ nước cho cây. Bên cạnh đó, việc thực hiện vệ sinh định kỳ và kiểm soát sâu bệnh cũng là cách hiệu quả để ngăn chặn sự phát triển của bọ trĩ.
- Ngừng cung cấp dinh dưỡng cho cây bằng phân bón. Nguồn dinh dưỡng này không giúp cho cây phát triển mà còn trở thành nguồn thức ăn dồi dào của bọ trĩ hại sầu riêng.
- Loại bỏ toàn bộ hoa, lá, cành bị bọ trĩ gây hại nặng nề và tiêu hủy khỏi vườn.
- Phun nước trực tiếp lên nơi có bọ trĩ với áp lực nước mạnh vừa đủ, phun kỹ vào nơi trú ngụ làm giảm mật độ bọ trĩ hại sầu riêng.
- Chỉ phun thuốc khi thật sự cần thiết. Không sử dụng 1 loại thuốc cũng như phun thuốc nhiều lần, vì bọ trĩ hại sầu riêng có khả năng kháng thuốc cao.
- Nên phun thuốc vào lúc trời mát, lúc chiều tối hoặc sáng sớm, tránh phun khi có mù sương.