1- Cách điều khiển bưởi ra trái đúng dịp Tết
Vì phải tìm cách xử lí điều khiển sao cho cây bưởi ra hoa vào thời điểm theo ý muốn để có trái thu hoạch vào đúng dịp tết Nguyên đán. Anh Ba Phước một nhà vườn ở huyện Châu Thành, Tiền Giang, một chủ vườn chuyên trồng bưởi đã làm như sau: vào đầu tháng 4 âm lịch (tức là cuối mùa khô) bón cho mỗi gốc (4-5 năm tuổi) khoảng l-1,5kg phân NPK (loại 20-20-15), sau đó tưới nước giữ ẩm thường xuyên. Sau khi bón phân tưới nước 03 ngày thì xịt thuốc kích thích ra hoa (loại dùng cho cam quýt) của công ty Mai Xuân, đến đầu tháng Năm âm lịch thì cây sẽ ra đọt non và ra hoa đồng loạt (lưu ý: nếu vào đầu tháng 4 âm lịch đã có mưa thì trước khi bón phân phải xiết nước khoảng nửa tháng) .
Năm nào mùa mưa đến sớm (vào đầu tháng 3 âm lịch) thì sau khi có mưa khoảng một tháng cây cũng sẽ ra hoa, gặp trường hợp này phải lặt bỏ hết hoa, rồi mới được xử lý (tức là bón phân tưới nước như đã nói ở phần trên). Khi trái lớn cỡ nắm tay thì bón phân nuôi trái lần thứ nhất, với lượng khoảng 1-1,5kg NPK (loại 20-20-l5) cho một gốc, đến khi trái có đường kính khoảng l5cm thì bón thêm lần 2, với loại phân và lượng bón như ở lần bón thứ nhất. Đến đầu tháng 10 âm lịch thì bón 1ần cuối, lần bón này dùng 2/3 phân DAP trộn đều với 1/3 phân kali, rồi bón cho mỗi gốc khoảng 0,5kg hỗn hợp này. Từ khi tượng trái, cứ khoảng 01 tháng phun phân bón lá 01 lần. Từ khi cây ra đọt non và lá non phải chú ý quan sát vườn thường xuyên để phát hiện và diệt trừ kịp thời một số loại sâu hại như sâu xanh ăn lá, sâu vẽ bùa, rệp sáp. Làm như vậy cây bưởi sẽ cho trái bán đúng vào dịp Tết Nguyên Đán.
2- Điều khiển bưởi ra trái theo ý muốn bằng cách lặt lá
Từ khi ra hoa cho đến khi thu hoạch trái của cây bưởi thường phải mất 7-8 tháng, vì thế muốn có trái thu hoạch vào thời gian nào thì chỉ việc tính ngược trở lại để quyết định thời gian xử lí là sẽ đạt kết quả theo ý muốn. Sau khi đã ấn định thời gian xử lí thì tiến hành lặt bỏ hết lá già ở phía dưới (lá già là những lá khi bóp thấy giòn), chỉ chừa lại những lá già ở phía trên ngọn và những lá non, lá bánh tẻ (cách làm này nếu được tiến hành vào mùa khô hoặc thời điểm gặp hạn trong mùa mưa thì sẽ cho kết quả cao hơn).
Sau khi lặt lá, bón cho mỗi cây (cây 4-5 tuổi) khoảng 01 kg phân NPK (loại 20-20- 15) rồi tưới nước giữ ẩm thường xuyên. Sau khi bón phân tưới nước khoảng 15 ngày thì cây bắt đầu ra tược non và ra bông.
Khi trái lớn cỡ ngón tay thì bón cho mỗi gốc khoảng l,5-2kg NPK loại 20-20-15 (hoặc NPK loại l6-l6-8-l3S). Khi trái đậu được khoảng 4 tháng thì bón thêm một đợt phân nữa (loại phân và lượng phân giống như đợt bón trước đó ).
Khi cây ra tược non, ra bông chú ý kiểm tra vườn bưởi thường xuyên để phát hiện và phun thuốc diệt trừ kịp thời sâu vẽ bùa, sâu xanh ăn lá, rệp sáp phấn...
Nếu năm nào mùa mưa bắt đầu vào khoảng tháng 4 âm lịch thì không cần phải xử lý gì mà cây bưởi vẫn cho trái bán vào dịp Tết. Nhưng năm nào mùa mưa đến sớm vào khoảng tháng 2, tháng 3 âm lịch thì cây sẽ cho trái bán vào tháng 10-11 âm lịch, gặp trường hợp này cứ để cho cây ra hoa kết trái bình thường. khi nào trái lớn cỡ gần bằng nắm tay thì lẩy bỏ hết. Sau đó tiếp tục chăm sóc bình thường, đến đầu tháng 4 âm lịch thì bón cho cây một đợt phân kali, lượng bón khoảng gần 1 kg cho 1 cây (5-6 năm tuổi bằng cách hòa ra nước tưới hoặc rải đều trên mặt vườn, sau đó tưới nước cho phân ngấm dần xuống đất. Đồng thời với việc bón phân thì xịt KClO3.
Với lượng 20gr/01 bình xịt 8 lít lên lá để kích thích ra hoa (xịt 2 lần cách nhau khoảng 01 tuần). Đến đầu tháng 5 âm lịch cây sẽ ra hoa và cho trái bán đúng dịp tết Nguyên đán.
3- Kinh nghiệm cho bưởi trái nhiều đợt
Trong điều kiện bình thường thì vào đầu mùa mưa (khoảng tháng 4, tháng 5 âm lịch sau một thời gian dài sống trong điều kiện mùa khô, cây bưởi đã phân hoá mầm hoa, khi có mưa xuống cây bưởi sẽ ra bông rộ và sau đó khoảng 7-8 tháng (tức vào dịp trước tết Nguyên đán) thì bưởi sẽ cho thu hoạch trái. Mặc dù cây ra một đợt bông rộ vào đầu mùa mưa, nhưng sau này vì một tác động nào đó mà cây bưởi lại ra đọt non thì đồng thời với việc ra đọt non này cây bưởi lại sẽ cho bông. Phát hiện được điều này trên cây bưởi, anh Hai Việt đã tìm được cách cho cây bưởi ra trái “rải vụ” để có trái bán “lai rai” quanh năm, anh cho biết cây bưởi thường ra hoa kết trái vào đầu mùa mưa, thế nhưng trong một cây không phải tất cả các cành đều ra bông ra trái đồng loạt giống nhau mà bên cạnh những cành ra trái thì vẫn có những cành không ra trái. Trong khi những cành khác mang trái, nếu muốn những cành không có trái bắt đầu ra trái thì chỉ việc dùng kéo cắt cành cắt bớt đoạn ngọn của những cành này (cắt ở vị trí cành có độ lớn cỡ bằng ngón tay). Sau khi cắt cành thì dùng cào có răng bằng sắt cào từ trong gần gốc cào ra phía ngoài cho đến hết lá sau đó cứ mỗi cây rải bón 0,5kg DAP và 0,5kg ure (cho cây bưởi cỡ 10-l2 năm tuổi). Rải phân xong, tiến hành tưới nước hàng ngày cho phân tan và ngấm dần xuống đất. Sau khi cắt cành, bón phân khoảng 20-25 ngày là cành bưởi sẽ đâm tược mới và ra bông. Với cách làm này anh Việt có thể cho bưởi ra trái được vài đợt trong năm.
4- Cách làm cho bưởi ra trái sớm
Khi mùa mưa vừa kết thúc thì rút cạn nước mương sau đó cắt nước (không tưới nước) chờ cho đất mặt vườn khô nứt chân chim thì dùng cào có răng ngắn bằng sắt xới xung quanh gốc (xới cách gốc khoảng 0,5m. rộng ra đến hết tán lá và xới sâu khoảng 2cm). Sau khi xới để cho đất khô khoảng 01 tuần lễ thì rải bón cho mỗi gốc 0,5kg phân ure và 0,5kg supe lân. Sau khi rải phân, lấy bùn mương rải lên phía trên một lớp dày khoảng l-2cm, chờ cho lớp bùn khô nứt chân chim thì tưới nước cho cây hàng ngày để giữ ẩm cho đất. Sau khi bón phân khoảng 20-25 ngày thì cây đồng loạt ra đọt non và ra bông.
Khi trái lớn cỡ ngón tay cái thì bón tiếp phân lần 02, lần bón này bón cho mỗi cây khoảng 0,3kg ure, 0,3kg supe lân và 0,3kg kali. Sau lần bón này định kì khoảng 30-40 ngày lại bón cho cây một đợt tuỳ theo thực trạng của cây tốt hay xấu), về liều lượng phân bón tương tự như lần bón thứ hai. Làm cách này cây sẽ cho trái bán vào khoảng tháng 6, tháng 7 âm lịch. Ở thời điểm này giá bán có thể cao gấp rưỡi giá bán lúc bình thường.
5- Cách điều khiển cho bưởi có trái bán vào dịp Tết
Vào tháng12 âm lịch tiến hành tỉa bỏ cành già, cành bị sâu bệnh hại, cành tược . . . xới thật nhẹ xung quanh gốc (đến hết tán lá) rồi bón thúc một đợt phân với tỉ lệ đạm cao để cây không ra hoa được mà chỉ ra tược non, lá non bằng cách cứ một bao DAP trộn đều với một bao (hoặc hơn một bao) ure, tuỳ theo cây sung hay không sung mà bón cho mỗi gốc khoảng l,5-2kg hỗn hợp phân trên với khoảng 15kg phân chuồng ủ thật hoai mục và 0,5 kg vôi bột cho một gốc bưởi (5-6 năm tuổi). Sau khi rải phân vào xung quanh gốc (chỗ đất đã được xới) thì tưới nước giữ đủ độ ẩm thường xuyên cho cây. Đồng thời dùng phân bón lá (loại có tỉ lệ NPK là 30-10-l0) pha loãng cho một bình xịt loại 8 lít, xịt ướt đều tán lá. Sau bón phân, tưới nước cây bưởi sẽ bung một đợt tược mới. Khi lá của đợt tược này già cứng, bóp thấy giòn (thường là hơn hai tháng sau khi ra tược mới) thì tiến hành xiết nước (không trích nước) khoảng 15-20 ngày. Trong thời gian xiết nước cần rút cạn nước dưới mương. Đồng thời dùng phân bón lá Grow More (loại 15-30-15) pha loãng trong một bình xít loại 8 lít xịt ướt đều tán lá khoảng 2-3 lần. Sau thời gian xiết nước tiếp tục tưới nước trở lại và bón khoảng 0,8-lkg phân NPK (loại 20-20-l5) cho một gốc. Sau khi tưới nước bón phân trở lại khoảng một tuần thì cây sẽ ra tược non và nụ hoa. Từ khi cây ra hoa kết trái phải thường xuyên thăm vườn để phát hiện sớm những loại sâu hại thường xuất hiện và gây hại nhiều cho cây vào giai đoạn này như rệp, sâu vẽ bùa, sâu xanh ăn lá, sâu đục vỏ trái . . .nếu thấy sâu xuất hiện nhiều thì phun xịt bằng những loại thuốc trừ sâu thông thường để bảo vệ bông, trái và bộ lá của cây.
6- Cách điều khiển cho bưởi da xanh ra trái theo ý muốn
Khi nào thấy lá bưởi trên cây già sắp ra đọt lá mới thì bón cho mỗi cây 3-4 năm tuổi 200g phân NPK, rồi tưới nước cho cây. Sau khoảng một tuần thì tiến hành tỉa bỏ lá ở những cành nhỏ mọc bên trong tán, những cành ở gần gốc tỉa bỏ khoảng 70% lá trên cành chỉ chừa lại lá phần ngọn, cành trên ngọn để nguyên không tỉa lá.
Với những cây cho trái đợt đầu thì sau khoảng 20-25 ngày trên cành tỉa lá sẽ xuất hiện rất nhiều chồi non và mầm hoa. Khoảng 02 tuần sau đó hoa sẽ phun mạnh ra khỏi thân. Giai đoạn này phải tưới nước giữ ẩm thường xuyên để độ ẩm của đất đạt khoảng 60-70% (đất ẩm không ướt dính tay) cây ra hoa kết trái thuận lợi. Khi trái lớn cỡ trái chanh thì tỉa bắt để lại mỗi chùm 03 trái. Khoảng một tháng sau tỉa bỏ tiếp những trái xấu, trái bị dị dạng,... với những cây đã và đang cho trái (có nhiều đợt trái), cũng tiến hành cho cây ra trái quanh năm.